-Та Кюшёо башёгийн талаар юу гэж бодож байна?
-Миний бэртэл эдгээгүй байгаа тул харьцангуй хүнд байлаа. Би бүр сонирхогчдын сумод байхдаа зүүн хөлний өвдгөө гэмтээсэн. Үүнээс хойш зарим нэг асуудлууд гарч ирсэн. Тодорхой хугацаанд би гэмтлээ хөлөө харьцангуй гайгүй болгосон байсан юм. Харин өнгөрсөн жилийн тав дугаар сард бэлтгэлийн үеэр тэгэхэд озэки цолтой байсан Хакухотой барилдаж байгаад өөр гэмтэл авсан. Тэгээд наймдугаар сард хагалгаанд орсон. Харамсалтай нь зүүн хөлний бэртэл бүрэн эдгээгүй тул баруун хөлөнд ачаалал их ирсэн. Ингэснээр баруун хөлний булчин гэмтсэн.
Ер нь сүүлийн хэдэн сар өвдөг, нурууны гэмтлүүдээс болоод сайн бэлтгэл хийж чадаагүй. Бэлтгэл сайн хийгээгүй бол тэмцээний амжилтад муугаар нөлөөлдөг. Сумо бол их мэдрэмж шаардсан спорт. Тачиа хийснээс дараах хэсэг нь цэвэр мэдрэмж, инстинктийн асуудал байдаг. Маэгаширагийн 12-оос босч барилдсан. Ядахнаа хоёрхон долоо хоног бэлтгэл хийчихсэн бол урам зоригоо олоод авчихсан байх байлаа. Гэхдээ би энэ башёд бүх хүчээ дайчилж барилдсан. Харин үзэгчид, эх орныхноо баярлуулж чадаагүйдээ харамсаж байна.
Би үзэгчиддээ сайхан сонирхолтой сайхан барилдаан үзүүлэхийг хүсч байна. Үүнийгээ ирэх оны эхний башёд заавал ч үгүй харуулах болно.
-Та ирэх сарын барилдаанд бэртэл чинь хэр нөлөөлөх бол?
-Миний эрүүл мэнд сайжирч байгаа. Хамгийн гол нь ухаантай барилдах хэрэгтэй. Ямар нэг зүйл өвдвөл өөр аргаар барилдах болно.
-Тийм ээ. Энэ башёд Рохо 10 давсан. Гэхдээ бараг ихэнхийг нь хатакикоми мэхээр ялсан. Бид хоёр хоёулаа бэртэлтэй байсан. Харин энэ үеэр олон бөх үнэхээр сайжирсан байна. Одоо хүн болгон л Амаг магтаж байна. Ама техник сайтай, хүчтэй сайн бөх. Одоо бид хоёр ч түүн шиг сайн болох болно. Ер нь бэлтгэл сайн хийх тусам бие хөнгөрөөд ирдэг. Бид бүр өдөрт 100 удаа барилдаж бэлтгэлээ хангадаг байсан үе бий. Дараагийн башёгоос эхлэн бид хоёр маш сайн барилдах болно.
-Токицүке дэвжээнд болсон золгүй явдлын талаар?
-Би энэ талаар сонсоод их гайхсан. Яаж хүүхдийн толгой руу шилээр цохиж чадаж байна аа? Ер нь залуу тамирчдыг ингэж зодож огт болохгүй. Энэ чинь хүүхдүүд шүү дээ. Сумо бол өөр ертөнц шүү дээ. 15-16 настай хүүхдүүдийн хувьд их хэцүү байдаг. Тэдэнд маш их хориг тавьдаг. Аяга таваг угаах, юм худалдан авах гээд гарын доорх бүх л зүйлийг хийлгэдэг. Харин дэлгүүрээс буруу зүйл авсных нь ч юм уу, сургуулиас зугтсаных нь төлөө зодож болохгүй. Манай клубт л гэхэд эхний гурван сарын турш огт бэлтгэл хийдэггүй. Зөвхөн зараалд явдаг. Дараа нь хоорондоо барилддаг. Энэ байдал бүтэн жил гаруй үргэлжилсний дараа л шалгуурууд эхэлдэг.
-Олон сурагч сургуулиас зугтдаг уу? Ямар шалгаанаар зугтдаг юм бол?
-Бараг тал хувь нь. Энэ бол хаалттай ертөнц. Тэдний амьдралыг цаанаас нь зохицуулдаг. Залуу сумочид ахмадуудын хэлсэн бүх д зүйлийг хийдэг. Хаашаа ч явж болохгүй. Гар утастай байж болохгүй. Тоглоом тоглож бүр ч болохгүй. Энэ мэт зүйлсээс хамаарч хүүхдүүд зугтдаг.
-Анх сумод орж байгаа хүүхдүүдийн ихэнх нь ядуу гэр бүлээс гаралтай байдаг гэж сонссон...
-Тийм ээ. Бараг тал хувь нь бага орлоготой гэр бүлээс гаралтай байдаг. Тэдний хувьд амжилтад хүрэх, алдартай болох, өөрийгөө таниулах зорилгоор сумод хөл тавьдаг.
-Ояката залуу сумочдыг бэлдсэнийхээ төлөө мөнгө авдаг уу?
-Тийм ээ. Сумогийн холбооноос ойролцоогоор 1000 ам.доллар авдаг. Гэхдээ секитори зэрэгтэй бөхчүүдээс авдаг.
-Шийтгэлийн талаар ярихгүй юу?
-Маш чанга дүрэм журам байдаг. Хэзээ ч толгой руу цохиж болохгүй. Харин хулсан саваагаар зөвхөн өгзөг рүү л цохиж болно. Шийтгэх хэд хэдэн шалтгаан байдаг. Жишээ нь, бэлтгэлийн үеэр барилдаан гаргахгүй, зүгээр л оронцоглож байвал шийтгэнэ. Ингэж бэлтгэл хийвэл хэзээ ч хүчтэй болохгүй. Бэлтгэлийн үеэр унтсан бол 500 удаа суниах, 3-4 мянган удаа босч суулгах зэрэг шийтгэл оноодог. Гэхдээ бүр босч чадахаа байтал нь шийтгэдэггүй. Миний бодлоор хамгийн хүнд шийтгэл нь долоо хоногийн турш түгжигдэх. Би ганцхан удаа сурагчаа модоор өгзөг, нуруу руу нь зодож байсныг харсан. Тэр мөнгө хулгайлсан хэргээр ингэж шийтгүүлсэн юм. Ийм төрлийн буруу зүйл хийсэн хүмүүст их хүнд шийтгэл оноодог.
-Оякатагаас өөр хүн шийтгэл оноох эрхтэй юу?
-Хэдийгээр сэкитори болоогүй ч 10-15 жилийн турш сумогоор хичээллэсэн ахмад сурагчдаас бүрдсэн тийм эрх бүхий хүмүүс байдаг. Түүнчлэн ариун цэвэр, эмх замбарааг хариуцсан сурагчид бий. Гэхдээ тэд сурагчид шийтгэл оноохоосоо өмнө заавал сэкитори цолтой бөхд учир явдлыг тайлбарлах үүрэгтэй.
-Таны хувьд анх сумод ороод ийм зүйлтэй учирч байв уу?
-Шийтгүүлээд босч суух дасгал анх хийсний дараа хөл мод шиг хөдөлгөөнгүй болчихдог байсан. Намайг зодолдуулж, суниалгах зэргээр шийтгэж байсан. Энэ үед миний толгойд намайг гадаадын хүн болохоор ингэж байна гэсэн бодол орж ирдэг байсан. Гэхдээ ийм шийтгэлүүд нь зөвхөн намайг л хүчтэй болгох гэсэн зорилготой байдаг гэдгийг ойлгосон юм.
Ярилцлага өгсөнд баярлалаа.
